Borusan

Endüstriyel Analiz

Çelik

Faaliyet gösterdiğimiz sektörleri ve iş alanlarını daha derinlemesine incelersek, Grup geneli için geçerli olan birbirinden çok ayrı iki dönemin tüm faaliyetler için geçerli olduğunu, kriz şartlarında sektör dinamiklerinin yakın takibi ve müşteri odağının kaybedilmediği görülmektedir.

2008 yılı, çelik sektöründe yer alan şirketlerin pazar talebi ve fiyat seviyelerinde önemli değişiklikler ile karşılaştığı sıra dışı ve kendine özgü bir yıl olmuştur. Yılın ilk yarısında, yurtiçi çelik boru pazarı özellikle inşaat ve otomotiv sektörlerinde yaşanan olumlu koşulların etkisiyle bir önceki yılın aynı dönemine oranla % 7 oranında artış göstermiştir. Güçlü pazar koşulları ve artan hammadde maliyetlerinin satış fiyatlarına yansıması ile birlikte çelik fiyatları tarihinin en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Bununla birlikte global ekonomik krizin tüm sektörler üzerinde hissedilmeye başlanması ile birlikte, yurtiçi çelik boru talebinde yılın ikinci yarısında ciddi düşüşler görülmüştür. Satış fiyatları talepteki düşüşe paralel olarak hızlı bir düşüş seyrine geçmiştir. Sipariş iptalleri, yerli ve yabancı piyasalardaki talep daralması, bazı yatırım projelerinin belirli süreler için dondurulması, kredi imkânlarının azalması ve maliyetlerin artması gibi etkileri yaşanmıştır.

Boru Grubu

2008 yılında, yurtiçi çelik boru talebi bir önceki senenin aynı dönemine oranla % 10 azalarak 1.8 milyon ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Talep düşüşü hemen hemen tüm ürün segmentlerinde yaşanmıştır. Yurtiçi piyasalarda stabil kalan segment büyük çaplı hat borularıdır. Su, petrol, doğalgaz dağıtım projelerinde kritik öneme sahip olması bu pazarın sürdürülebilir bir büyüme potansiyeline sahip olduğu göstermektedir.

2008 yılının zorlayıcı pazar koşullarına karşılık, Borusan Mannesmann Boru (BMB), cirosunu % 36, satış hacmini % 3 oranında artırmayı başarmıştır. Basınçlı, özel ve spiral borular başta olmak üzere yüksek katma değerli ürünlerin toplam satışlar içindeki payı bir önceki seneye göre artış kaydederek % 47 seviyesinden % 50 seviyesine ulaşmıştır. BMB yurtiçi dağıtım kanalında yer alan münhasır ve yetkili satıcıların sayısını bir önceki seneye göre artırarak 140 seviyesinden 170’e çıkartmış ve % 25’lik pazar payı ile Türkiye çelik boru pazarındaki lider konumunu pekiştirecek önemli bir ilerleme kaydetmiştir.

2008 yılında BMB’nin satış hacminde yakaladığı başarı temel olarak ihracatın toplam satışlar içerisinde % 50’lik bir paya ulaşması ile sağlanmıştır. Daralan yurtiçi talep koşullarında BMB’nin ihracat potansiyeli her zaman bir rekabet avantajı oluşturmaktadır. Genel olarak, hedef pazar olarak belirlenen Kuzey Amerika, Kuzey Afrika, Avrupa ve Orta Doğu bölgesinde 40’ın üzerinde ülkeye ihracat gerçekleştirilmiştir.

2008 yılında, hem değer hem de tonaj olarak tarihinin en büyük projesi olan Elba Express projesine yönelik spiral boru sevkiyatlarını başarıyla tamamlamıştır. Toplam 170 milyon 2008 Yılı Faaliyet Özeti dolar kontrat değeri ve 100.000 tonluk satış hacmi ile Elba Express projesi ABD hat borusu pazarına giriş ve küresel bir çelik boru üreticisi olmak adına kilit bir öneme sahiptir. Bu çığır açan girişimde, ABD’nin, doğu ve güneydoğu bölgelerine taşınan doğalgaz miktarını artıracak 312 kilometre uzunluğundaki yeni boru hattının tedarik ihtiyacını BMB tek başına karşılamıştır. Projeye yönelik sevkiyatların tamamlanmasıyla, BMB Kuzey Amerika pazarındaki konumunu sağlamlaştırmak için yeni boru tedarik anlaşmalarına imza atmak üzere çalışmalarını yoğunlaştırmıştır. Yıllık üretim kapasitesi 700.000 ton boyuna kaynaklı ve 200.000 ton spiral kaynaklı olmak üzere toplam 900.000 tondur. 2008 yılında BMB, yıllık idame yatırım programları ve kapasite geliştirme projeleri için toplam 22 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirmiştir. 50 yıllık tecrübe ve pazar bilgisine dayanan uzun vadeli stratejik hedefler geçerliliğini korumaktadır.

İtalya’da kurulu Vobarno 2008 yılında, 32 milyon Euro düzeyinde ciro elde ederken toplam satışları 22.000 ton olarak gerçekleşmiştir. Avrupa otomotiv sektörünün krizin etkisiyle daralması sonucunda şirketin satış hacmi bir önceki seneye oranla % 10 düşmüştür. Şirketin satış dağılımı bir önceki seneye göre önemli bir değişiklik göstermemiş, satışlarının yaklaşık yarısı Almanya, Fransa ve İspanya ihracat pazarlarına yönelmiştir.

Grup’un paslanmaz çelik boru üreticisi Borusan Paslanmaz Boru’nun cirosu ise 2008 yılında % 118’lik bir artışla 30 milyon dolara ulaşmıştır.

Yassı Çelik Grubu

2008 yılında Türkiye ham çelik üretimi, % 4.1 artarak 26.8 milyon ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Türkiye çelik üretiminin 4.2 milyon tonunu yassı çelikler oluşturmaktadır. Sektörde geçmiş yıllarda yaşanan uzun mamul üretiminin fazlalığı ve yassı mamul üretiminin yetersizliği sorunu halen güncelliğini korumaktadır.

2008 yılı Türkiye yassı çelik tüketimi ise 10 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Soğuk haddelenmiş ve galvanizli ürünlerin tüketimi sırasıyla 2.2 ve 1.4 milyon ton düzeylerinde gerçekleşmiştir.

Yurtiçi ve yurtdışı pazarlarda yaşanan daralmadan ötürü satışlarının hedeflenenden daha az gerçekleştiği 2008 yılında Borçelik’in satış cirosu bir önceki yıla göre yüzde 18 büyüyerek 943 milyon dolara ulaşmıştır. İç piyasada, çelik tüketimi açısından ana sektörlerden olan otomotiv sektörü üretimi yılın ikinci yarısında ilk yarısına göre % 38 azalırken, beyaz eşya pazarı yılın son çeyreğinde, 3. çeyreğe göre % 8 oranında küçülmüştür. 2008 yılında Borçelik ihracat pazarları Avrupa Birliği, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Rusya olmuştur.

Borçelik’in, 138 milyon dolara mal olan üçüncü soğuk haddeleme ve üçüncü galvanizleme hatları yatırımı 2008 yılı Ekim ayında faaliyete geçmiştir. Böylece, toplam soğuk haddeleme kapasitesi yüzde 60’lık bir artışla 1 milyon tondan 1.6 milyon tona ve galvanizleme kapasitesi de 900 bin tona ulaşmıştır. Türkiye’nin en modern ve en yüksek üretim kapasitesine sahip galvanizli sac üreticisi haline gelen Borçelik, yeni galvanizleme hattında, siparişleri müşteri segmentleri bazında ayrıştırıp, üretim planlamasında kaplama tipi, kaplama miktarı, yüzey kalitesi ve benzeri optimizasyonları daha esnek ve etkin yapabilme olanağına kavuşmuştur.

2008 yılında Borçelik’in galvanizli sacda pazar payı % 19, soğuk sacda ise % 16’dır.

Borçelik, 2008 yılı sonunda 2005’ten bu yana başarıyla sürdürdüğü Toplam Verimli Bakım Yönetimi (TPM) çalışmaları sonucunda, Japon Planlı Bakım Enstitüsü tarafından JIPM Mükemmellik Ödülü’nü almaya hak kazanmıştır.